Kripto dünyasına yeni girenler, sektörü ilk başta oldukça korkutucu bulabilir. Bunun nedenlerinden biri, dijital varlık alanlarının anlaşılması gereken yepyeni terimlerle birlikte gelmesidir. Kripto traderlarının karşılaştığı en yaygın yeni terimler arasında alt coin yer alır. Bu terim, sektörün en eski ve en büyük kripto parası olan Bitcoin’i andırır. Ancak alt coinlerin Bitcoin ile ilgisi yoktur.
Bu kılavuzda alt coin terimini ele alarak ne olduğunu, alt coinlerin avantajlarını, risklerini ve farklı alt coin türlerini inceleyeceğiz. Ayrıca, alt coinlere güvenle erişebilmeniz için bazı alım satım ipuçları ve stratejileri de sunacağız.
Genel Bakış
Alt coinler, BTC'ye bir alternatif sağlayan Bitcoin dışındaki kripto paralardır.
Alt coinler, her biri kripto dünyasında farklı roller üstlenen fayda tokenlerini ve sabit coinleri içerir.
Alt coin alıp satarken araştırma yapmayı ve çeşitlendirmeyi ihmal etmeyin, piyasa oynaklığının ve spekülasyonların farkında olun.
Alt coin alıp satmanın riskleri arasında piyasadaki oynaklık, potansiyel dolandırıcılıklar ve yasal düzenlemelerle ilgili belirsizlikler yer alır.
Meme coinler oldukça değişken olmakla birlikte arkalarında güçlü topluluklar da barındırırlar. Ancak bunlarla al-sat yapmadan önce her zaman araştırmanızı yapmalısınız.
Alt Coinler Nedir?
Öncelikle, alt coinlerin ne olduğunu açıklayalım. Bir terim olarak alt coin, “alternatif coin”in kısaltılmışıdır. Bitcoin dışında kalan tüm kripto para birimlerini kapsayan bir kelime olarak ortaya çıkmıştır. Bitcoin orijinal kripto para olduğu için ondan sonra gelenlerin tümü BTC’nin alternatifleridir.
Ancak Ethereum'un bunların dışında tutulması gerektiğine inananların da bulunduğunu belirtmek gerekir. Ethereum projesinin kripto endüstrisine katkıları, onu şimdiye kadar geliştirilen en önemli ikinci kripto varlığı hâline getirmiştir. Bunu ister katılın ister katılmayın gerçek şu ki bu terim neredeyse tüm kripto paraları tek bir şemsiye altında toplar.
Alt coinler, farklı amaçlara hizmet edebilecekleri farklı projelere ait olabilir. Bazı projeler yalnızca tek bir alt coine sahipken, diğerlerinde birden fazla alt coine olabilir. Bu durumda, her biri projenin ekosisteminde kendi rolünü oynar. Ethereum'dan önce, her alt coin Bitcoin'in bir çatalı olarak ortaya çıktı veya kendi blok zincirini başlattı. Ancak Ethereum, farklı kripto para modellerini oluşturdu ve bu da yeni alt coinlerin piyasaya sürülmesini kolaylaştırdı.
Geliştiriciler, coinleri ve yeni ağları sıfırdan oluşturmak veya Bitcoin'den çatallanmak yerine bir kısayol keşfetmiş oldular. Bu durum yeni projelerin önünü açtı ve mevcut token sayısı hızla arttı. Bu durum, tam bir alt coin piyasasının ortaya çıkmasına yol açtı.
Bazı yeni projeler, kullanıcıların alt coin madenciliğine katılmalarına olanak tanır. Bu süreçte kullanıcılar ağa hesaplama ve elektrik gücüyle katkı sağlar. Bunu yaparak, projenin işlemleri gerçekleştirmek için kaynaklarını kullanmasına izin verirler. Bunun karşılığında da projenin dijital varlıklarının belirli bir kısmını alırlar. Bu aslında Bitcoin ile başladı ve sonrasında birçok yeni proje de bu yolu benimsedi. Günümüzde alt coin madenciliği, kripto kazanmanın daha pahalı ve pek verimli olmayan bir yöntemi olarak kabul edilmektedir.
Bunun yerine, stake yapmak yani tokenleri bir akıllı sözleşmede kilitleyerek ödüller kazanmak daha çok tercih edilen bir seçenek gibi görünüyor. Bununla birlikte kripto para madenciliği yapmak hâlen mümkün ve birçok kişi bugün bile bu işle uğramayı sürdürüyor.
Alt Coinlerin Avantajları ve Riskleri
Çoğu kripto para, kripto endüstrisindeki sorunları çözmek için ortaya çıkmıştır. Ayrıca, birçok altcoin gerçek dünya sorunlarını çözme amacı taşır ve bu nedenle belirli faydalar sağlarlar.
Alt coinlerin bir diğer avantajı da genellikle Bitcoin’den daha fazla fayda sunmalarıdır. Bir tokenin ne kadar çok faydası olursa, hayatta kalma şansı o kadar artar. Bazı alt coinler benzersiz özelliklere sahip benzersiz ağlara erişim sunar. Diğerleri ise kullanıcıların stake etme, borç verme ve benzer hizmetler aracılığıyla para kazanmasına olanak tanır. Hatta kullanıcılara oy hakkı veren ve projenin geleceğine karar vermeye katkıda bulunma olanağı sunan tokenler de bulunmaktadır.
Ancak alt coin al-sat işlemleri de kendine özgü riskler barındırır. Örneğin, alt coinlerin piyasa değeri Bitcoin’inkine kıyasla daha küçüktür. Geçmişte Bitcoin’in piyasa değeri kripto sektörünün geri kalanının toplamı kadardı. Bu yazının yazıldığı sırada Bitcoin'in piyasa değeri yaklaşık 1,2 trilyon USD seviyesindeydi. Öte yandan kripto endüstrisinin toplam piyasa değeri ise 2,25 trilyon USD düzeyinde. Bu da sektördeki tüm sermayenin yaklaşık %53'ünün Bitcoin'e gittiğini göstermektedir. Bu durum alt coin piyasasında fiyat oynaklığının artmasına yol açar ve işlem yapmanın Bitcoin’e kıyasla potansiyel olarak daha riskli hâle gelmesine yol açar.
Alt coin piyasasının ek bir dezavantajı da daha az tradera ve daha az harekete sahip olmasıdır. Bu durum tokene veya coine bağlı olarak bir sorun teşkil edebilir veya etmeyebilir. Örneğin Ethereum’u ile işlem yapmak sıkıntı değildir fakat, ancak küçük piyasa değerli bazı coinler sık sık bu sorundan etkilenir.
Alt coinlerle ilişkili başka bir risk de çoğunun dolandırıcılık amaçlı projeler olmasıdır. Dolandırıcılar kazanç elde etmenin bir yolunu aramak için kripto sektörüne girdiler. Ne yazık ki, etik olmayan yöntemler seçerek insanları kandırıp paralarını almayı amaçlamaktadırlar. Genellikle planları, dolandırıcılık amaçlı ilk coin arzları (ICO) üzerine kurulur. Dolandırıcılar projelerini popüler hale getirip kullanıcıları çeker, onlara coin satar ve ardından sektör içinde “likidite havuzunu boşaltma” olarak da bilinen hareketle projeyi terk eder ve para ile ortadan kaybolur.
Son olarak, bir alt coinin basitçe kötü bir proje olması da mümkündür. Proje tam anlamıyla meşru olabilir fakat dikkat çekemezse nihayetinde yok olur.
Alt Coin Türleri Nelerdir?
Son 14 yıl içinde kripto sektöründe on binlerce alt coin piyasaya sürüldü. Gerçek sayı muhtemelen bundan daha fazla olsa da bunların yalnızca bir kısmı aktif projeler olarak kabul edilebilir. Geri kalan projeler çok zayıf olduklarından ortadan kayboldular veya terk edildiler. Devam eden olan projeler ise aşağıda belirtilen çeşitli dijital varlık kategorilerine ayrılabilir.
Fayda Tokenleri
Fayda Tokenleri, bir ağ içinde bir hizmet sağlamayı amaçlayan dijital varlıklardır. Kullanıcıların depolama alanı gibi bir şeyler satın almalarına izin verebilirler. Ayrıca kullanıcıların işlemlerde indirim almalarına veya projeyle ilgili tekliflere oy kullanmalarına olanak sağlayabilirler. Bir şeyi elde etmenin bir yolunu temsil eden alt coinler fayda tokenleri olarak kabul edilebilir.
Yönetişim Tokenleri
Yönetişim Tokenleri, kullanıcıların projenin yönetişimine katılmalarına olanak tanıyan kripto para birimleridir. Kripto sektöründeki merkeziyetsizliği bir sonraki seviyeye taşıma girişiminin bir parçası olarak ortaya çıkmışlardır. Merkez bir otorite yerine, oy hakkı veren yönetişim tokenlerine sahip topluluk üyeleri vardır. Topluluk ne karar verirse, projenin geliştiricileri onu uygular.
Meme Coinler
Meme coinler, 2013 yılında Dogecoin (DOGE) ile ortaya çıkan bir başka popüler alt coinlerden grubudur. O zamanlar Dogecoin'in sadece gerçek bir kullanım alanı olmayan bir şaka coini olması gerekiyordu. Hatta birkaç haftadan fazla hayatta kalması bile beklenmiyordu. Ancak proje sadık bir takipçi kitlesi topladı ve token her yıl güçlendi. O zamandan beri, meme kültürünü benimseyen ve arkalarında geniş kitleler toplayan Solana ve BRC-20 tokenlerinin yükselişine şahit oluyoruz.
Gizlilik Coinleri
Gizlilik coinleri, kullanıcıların özel olarak işlem yapmasına izin verdikleri için çok popüler bir alt coin grubuydu. Kripto sektörünün en önemli özelliği merkeziyetsizlik ve şeffaflıktır. Bununla birlikte, tüm işlemler herkese açık olmalıdır ve hiçbir şey gizlenemez. Gizlilik coinleri, kullanıcıların gizli işlem yapmasına izin verdiklerinden çoğu platformda yasaklanmışlardır. Düzenleyiciler bu coinlerin kullanımının suçlulara yardımcı olabileceğini tahmin etti ve bu nedenle kayıt olmak isteyen borsaların bunları kaldırmaları gerekir.
Sabit Coinler
Son olarak, değerini coinlere aktaran diğer değerli varlıklara bağlı sabit coinler bulunmaktadır. En büyük sabit coinlerin çoğu USD gibi itibari para birimlerini kullanır ve her coinin fiyatı sabit olarak 1 USD olur. Sabit coinler algoritmaları sayesinde veya dayanak varlıklar olarak diğer kriptoları kullanarak değerlerini koruyabilirler.
Alt Coin Alım Satım Stratejileri
Alt coin stratejileri arasında son derece basit birkaç farklı yol vardır. Bunlardan biri, HODL yapmak istediğiniz bir coin veya token bulup sonuna kadar gitmektir. Bu da esasen paranızı kullanıp coinleri kripto para cüzdanlarınızda kilitlemeniz ve burada tutmanız anlamına gelir. Ne olursa olsun, fiyatların bir gün yükseleceği umuduyla bekleyerek onları tutmaya devam edersiniz. Bu, alt coinler için en iyi strateji olmasa da birçok kişi Bitcoin için ideal olduğuna inanıyor.
Daha güvenli bir yaklaşım ise birden fazla varlıkla portföyünüzü çeşitlendirmektir. Bu durumda teknoloji, hedefler, popülerlik veya diğer yönlere dayalı olarak en büyük potansiyele sahip alt coinlere odaklanmanız gerekir. Geleceği olduğuna inandığınız varlıkları belirler ve paranızı bunlara yatırırsınız.
Dikkat edilmeye değer bir başka yaklaşım da aktif olarak kripto para alıp satmaktır. Kripto söz konusu olduğunda varlıklarınızı kilitleyip unutabilirsiniz. Varlık tutmak uzun vadeli bir yöntemdir. Ancak kripto para al-sat işlemleri böyle değildir. Bazı traderlar satın aldıkları varlıkları yalnızca birkaç gün sonra satar. Bazıları varlıklarını birkaç hafta, bazıları ise sadece birkaç saat süreyle tutabilir. Burada amaç varlıkları satın alıp ardından daha yüksek bir fiyattan satmak için bir fırsatın gelmesini beklemektir.
Alt Coin Alım Satım İpuçları
Alt coin alıp satmayı mı düşünüyorsunuz? Başlangıçta dikkate almanız gereken bazı temel ipuçları aşağıda bulabilirsiniz.
Varlık ayırmadan önce her konuda tam bilgi sahibi olduğunuzdan emin olmak için her zaman kendi araştırmanızı yapın.
Piyasayı ve farklı gelişmelerin onu nasıl etkilediğini öğrenin.
Kripto piyasasının her zaman son derece oynak olduğunu unutmayın.
Maksimum güvenlik ve kontrol için coinlerinizi saklamak üzere özel kripto para cüzdanlarını kullanın. Buna kişisel gözetim diyoruz. Cüzdan seçimi hakkında daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz.
Disiplinli olun ve duygularınıza teslim olmamaya çalışın.
Al-sat işlemlerinin detaylarını öğrenene kadar küçük miktarlarla başlayın. Asla kaybetmeyi göze alabileceğinizden daha fazlasıyla işlem yapmayın.
Kripto kazançlarının vergilendirmeye tabi olabileceğini unutmayın. Bu durum bulunduğunuz ülkenin yasalarına bağlıdır.
Şüpheli ilk coin arzlarına (ICO) katılmayın.
Zarar durdur ve kâr al dahil olmak üzere risk yönetimini nasıl kullanacağınızı öğrenin.
Sonuç
Bir zamanlar traderlar çoğu alt coinin ortadan kaybolacağını düşünüyorlardı. Bu nedenle, onları değersiz ve zaman kaybı olarak gördüler. Sonunda böyle bir şeyin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini şu anda bilemiyoruz. Ancak Web3 genelindeki yeni gelişmelerle birlikte, bu tür bir geleceğin gerçekleşme olasılığı giderek azalıyor. Tamamı olmasa da çoğu alt coinin hayatta kalması ve gelecekte rollerini bulması daha olası gözüküyor.
Asıl zorluk, hangi alt coinlerin bu uzun vadeli potansiyele sahip olduğunu keşfetmektir. Sonuçta kimse hiçbir şeyi kesin olarak iddia edemez. Alt coin piyasası oynaktır ve manipülasyon riskine açıktır. Gelişmemiş bir piyasa olarak kabul edilen bu piyasa olgunlaşmaya devam etse de bu süreç yavaş ve zorluklarla dolu. İşlem yapmadan önce yapabileceğiniz en iyi şey mümkün olduğunca fazla araştırma yapmak ve işlem yapmadan önce bilgi toplamaya çalışmaktır.
